Ứng dụng hệ mô hình Fvm-Tapom trong mô phỏng lan truyền các chất ô nhiễm không khí từ nguồn thải công nghiệp tại Tp.Hồ Chí Minh

Abstract

Một trong những nguồn gây ô nhiễm không khí hàng đầu tại Tp.HCM là từ hoạt động sản xuất công nghiệp. Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) Tp.HCM, hiện nay toàn thành phố có tất cả 14 khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao (KCX-KCN); có 30 cụm công nghiệp trên diện tích 1.900 ha; và có rất nhi ều nhà máy, xí nghiệp không nằm trong KCX-KCN. Hiện nay, Tp.HCM sử dụng các trạm quan trắc không khí tự động và bán tự động để quản lý chất lượng khôn g khí trên toàn địa bàn thành phố. Tuy nhiên, các số liệu quan trắc này không thể hiện được mức độ ảnh hưởng và sự lan truyền các ô nhiễm từ các nguồn thải công nghiệp này vào môi trường không khí của thành phố . Vì vậy, trong nghiên cứu này chúng tôi sử dụng hệ mô hình FVM (khí tượng) và TAPOM (quang hóa hóa học) để mô phỏng lan truyền các chất ô nhiễm từ nguồn thải công nghiệp cho Tp.HCM. Mục tiêu của nghiên cứu là sử dụng cơ sở dữ liệu của “Chương trình thống kê nguồn thải” của Sở TNMT để tính toán p hát thải các chất ô nhiễm không khí từ các nguồn công nghiệp của thành phố làm đầu vào cho mô hình TAPOM. Sau đó, nghiên cứu các kịch bản giảm thiểu ô nhiễm không khí do hoạt động của công nghiệp cho Tp.HCM. Kết quả cho thấy các nguồn thải công nghiệp hiện nay ảnh hưởng từ 14-20% diện tích khu vực Tp.HCM. Các khu vực ngoại thành bị ảnh hưởng nhiều hơn là khu vực trung tâm thành phố.Với kịch bản giảm 70% lượng phát thải từ các hoạt động công nghiệp vào năm 202 5, mức độ ảnh hưởng cũng giảm đi từ 8-10% so với hiện nay tại Tp.HCM. Do đó, thành phố cần có biện pháp tăng cường công tác kiểm tra giám sát đối với các hoạt động công nghiệp trên địa bàn thành phố nhằm bảo vệ môi trường không khí của Tp.HCM trong tương lai.